Voel jij je nog veilig op de sociale kanalen?

Steeds vaker verschijnt op Facebook taalgebruik dat ver gaat: grove beledigingen, scheldpartijen en zelfs bedreigingen. Ook binnen de sociale groepen die Soesterberg vertegenwoordigen, is deze trend duidelijk merkbaar.

Waar Facebook ooit begon als een plek voor het delen van foto’s, verjaardagswensen en nieuwsberichten, is de toon de afgelopen jaren harder en scherper geworden. Uit recente onderzoeken van mediatoezichthouders blijkt dat het aantal meldingen van beledigend of bedreigend taalgebruik aanzienlijk is gestegen.

In Soesterberg ervaren steeds meer gebruikers dat zij zich niet meer veilig voelen om vrijuit te reageren op WhatsApp, Facebook, Instagram of het platform X.

Online discussies verharden

Volgens experts is de verharding van het debat op sociale media geen nieuw fenomeen, maar neemt de intensiteit ervan wel toe. “Waar mensen elkaar vroeger in het café tegenspraken, gebeurt dat nu op een openbaar platform, vaak zonder de nuance van een gesprek in persoon,” zegt onze mediadeskundige Inge Hoes. “Anonimiteit speelt een rol, maar ook de algoritmes van Facebook die felle reacties juist zichtbaarder maken.”

Het probleem beperkt zich niet tot politieke discussies. Ook in groepen over buurtactiviteiten, sportclubs of hobby’s ontstaan soms verhitte woordenwisselingen die snel escaleren. “Een onschuldige opmerking over hondenpoep in de straat kan binnen enkele uren ontaarden in scheldpartijen en persoonlijke aanvallen,” aldus Hoes. Ook in de populaire Facebookgroep Soesterberg Foto’s en Nieuws en op onze eigen sociale platforms zien we het ernstige taalgebruik toenemen.

Bedreigingen of haatspraak

Naast grof taalgebruik constateren we de laatste jaren een toename van bedreigingen en haatspraak, vaak afkomstig van anonieme accounts. Politici, journalisten en publieke figuren krijgen regelmatig te maken met expliciete scheldkanonnades. Maar ook ‘gewone’ gebruikers uit Soesterberg worden steeds vaker doelwit van harde of intimiderende reacties. Dit kan leiden tot gevoelens van onveiligheid.

Gevolgen voor het publieke debat

Sociologen waarschuwen dat het verharde taalgebruik de bereidheid om deel te nemen aan online discussies vermindert. “Mensen die zich niet veilig voelen, trekken zich terug,” legt Hoes uit. “Zo blijft het podium over voor de hardste stemmen, en dat verarmt het debat.”

Wat kunnen gebruikers en beheerders doen

Deskundigen pleiten voor meer digitale weerbaarheid. Dat begint bij het bewust omgaan met woorden, ook online. “Neem even afstand voordat je reageert, zeker als je boos bent,” adviseert Hoes. Daarnaast is het belangrijk beledigende of bedreigende berichten te melden bij de beheerder, dit kan bijvoorbeeld in een privebericht.

Hoewel sommige gebruikers anoniem lijken, zijn hun gegevens bekend bij de beheerders van groepen en pagina’s. Daardoor kan er gericht actie worden ondernomen om het platform veiliger te maken. Ook in Soesterberg neemt het aantal gebruikers dat zich onveilig voelt op de social media toe, dat blijkt ook uit de recente meldingen en reacties op Facebook en in de comments.

De afgelopen weken zijn al meerdere accounts op de platforms verwijdert of geblokkeerd vanwege het taalgebruik. Maar we zien ook dat veel gebruikers de socials verlaten vanwege de felle discussies en dat is volgens critici een zorgelijke ontwikkeling. Hoe denk jij over de veiligheid van dit soort kanelen?