Rondom het Odijkplein staan drieëndertig bijzondere bomen, een blijvende herinnering aan een zwarte bladzijde in de geschiedenis van ons vliegdorp.
Naarmate de tweede wereldoorlog langer duurde nam ook het verzet in Nederland toe. Veel voormalige militairen maar ook gewone burgers werden lid van verzetsgroepen. Deze groepen verzamelden inlichtingen over de Duitsers en gaven dit via radio berichten door aan de Engelsen. Ook het verspreiden van illegale kranten, sabotageacties en zelfs liquidatie van Duitsers en “foute” Nederlanders behoorden tot het dagelijks werk van het verzet. De Duitse bezetter bestreed dit verzet met harde hand en leden van het verzet die werden opgepakt wachtte vaak de doodstraf.
Op donderdag 19 november 1942 werden veertien leden van een verzetsgroep uit Deventer, dertien van een verzetsgroep uit Amsterdam en zes andere leden van het verzet in een bus naar het vliegveld Soesterberg gereden. De drieëndertig gedetineerden zaten vast in verschillende gevangenissen en de meeste zagen elkaar die donderdag voor het eerst. Zij kregen allemaal na een kort proces hetzelfde te horen; voor hun daden werden ze allen ter dood veroordeeld.
De drieëndertig veroordeelden werden opgesteld bij de kogelvanger van de schietbaan waarna ze door een Duits vuurpeloton werden doodgeschoten en in een massagraf gegooid. Pas na de bevrijding kwam deze gruwelijke misdaad aan het licht. Op aanwijzing van een Duitse soldaat werd het massagraf teruggevonden en konden de slachtoffers worden geïdentificeerd en herbegraven.
Een eenvoudig houten kruis met de tekst; ”Hier werden vele Nederlanders door Duitse handen gefusilleerd”, staat op de voormalige vliegbasis bij de plaats waar op donderdag 19 november 1942 de massa-executie van drieëndertig verzetsstrijders plaatsvond.
Stichting “Comité 4 en 5 mei Soest-Soesterberg” en leerlingen van de openbare basisschool De Egelantier uit Soest verzorgen ieder jaar in november een bijzondere herdenking bij dit monument op de plaats waar de drieëndertig vielen voor het vaderland. Drieëndertig bomen op het Odijkplein voor drieëndertig dappere verzetsstrijders die vochten voor onze geliefde vrijheid.
In het kader van 75 jaar bevrijding kijken we met een reeks artikelen terug op bevlogen tijden in Soesterberg.
